معرفی آنژیوکت
آنژیوکت یا کانولای وریدی یکی از پرمصرف‌ترین وسایل پزشکی یکبار مصرف است که برای تزریق انواع مایعات، داروها و فرآورده‌های خونی به جریان خون بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این وسیله شامل یک سوزن فلزی تیز برای ورود اولیه به رگ و یک لوله پلاستیکی نرم و انعطاف‌پذیر است که پس از ورود به ورید، جایگزین سوزن شده و در رگ باقی می‌ماند. این طراحی منحصر‌به‌فرد موجب می‌شود امکان تزریق ایمن و طولانی‌مدت فراهم گردد، بدون آنکه نیازی به سوراخ کردن مکرر رگ‌ها باشد. به همین دلیل، این محصول هم در شرایط اورژانسی و هم در روند درمان‌های طولانی‌مدت بیمارستانی، جایگاهی حیاتی دارد.
طراحی و کاربرد آنژیوکت
کاربرد این محصول تنها به تزریق دارو محدود نمی‌شود. این وسیله قابلیت اتصال به ست سرم، ست خون، پمپ تزریق و سایر وسایل وریدی را دارد و به همین دلیل به یکی از ابزارهای پایه در تمامی بخش‌های درمانی تبدیل شده است. انتخاب صحیح سایز این محصول اهمیت ویژه‌ای دارد. آنژیوکت‌ها در سایزهای مختلف با کد رنگی مشخص تولید می‌شوند: سایز ۱۴ (نارنجی) برای بیماران نیازمند انتقال سریع حجم بالای مایعات یا در شرایط اورژانس، سایز ۱۶ (خاکستری) برای تزریق حجم زیاد داروها، سایز ۱۸ (سبز) برای کاربردهای عمومی و سرم‌تراپی، سایز ۲۰ (صورتی) برای تزریق‌های رایج در بزرگسالان، سایز ۲۲ (آبی) برای بیماران با رگ‌های ظریف‌تر یا سالمندان، و سایز ۲۴ (زرد) برای کودکان و نوزادان.
آنژیوکت به دلیل ضروری بودن تزریقات، یکی از ابزارهای ضروری در درمان‌های وریدی محسوب می‌شود. این وسیله علاوه بر کاهش دفعات سوراخ کردن رگ، به کادر درمان امکان می‌دهد تزریق دارو، سرم یا خون را با سرعت و دقت بیشتری انجام دهند. استفاده از این محصول موجب راحتی بیشتر بیمار، کاهش درد و پیشگیری از آسیب به رگ‌ها در طول دوره درمان می‌شود و به همین دلیل در تمامی بخش‌های بیمارستانی و حتی خدمات اورژانس پیش‌بیمارستانی جایگاهی ویژه دارد.
از نظر طراحی ایمنی، اغلب آنژیوکت‌ها دارای باله‌های کوچک در دو طرف بدنه هستند تا روی پوست ثابت شوند و هنگام تزریق حرکت نکنند. برخی مدل‌ها مجهز به پورت تزریق جانبی هستند که امکان تزریق دارو را بدون جدا کردن ست سرم فراهم می‌سازد. همچنین در سال‌های اخیر آنژیوکت‌های ایمنی‌دار (Safety IV Cannula) وارد بازار شده‌اند که پس از خارج کردن سوزن، نوک آن به‌طور خودکار پوشیده می‌شود و از آسیب ناشی از سوزن آلوده برای کادر درمان جلوگیری می‌کند.
استفاده ایمن از این محصول نیازمند رعایت اصول استریل است. پیش از کارگذاری باید محل تزریق ضدعفونی شود و پس از ورود لوله پلاستیکی، سوزن فلزی بیرون آورده شود. ماندگاری بیش از حد آنژیوکت در رگ می‌تواند خطر بروز عوارضی مانند ترومبوفلبیت (التهاب ورید)، انسداد یا عفونت را افزایش دهد. به همین دلیل توصیه می‌شود که این محصول بسته به شرایط بیمار هر ۷۲ تا ۹۶ ساعت تعویض شود. همچنین لازم است مسیر تزریق به‌طور مداوم کنترل گردد تا از باز بودن رگ و ورود مناسب دارو یا مایعات اطمینان حاصل شود.
مقایسه آنژیوکت با سرنگ ساده
برخلاف سرنگ که تنها برای تزریق کوتاه‌مدت و یکباره مناسب است، آنژیوکت این امکان را فراهم می‌کند که بیمار به مدت چند روز متوالی تزریق دارو یا دریافت مایعات را از طریق همان مسیر وریدی ادامه دهد. این مزیت باعث کاهش درد و آسیب ناشی از سوراخ کردن مکرر رگ‌ها می‌شود و تجربه درمانی راحت‌تری برای بیمار رقم می‌زند. همین ویژگی موجب شده این محصول به انتخاب اول در بیمارانی تبدیل شود که نیازمند درمان‌های وریدی چندروزه یا بستری در بخش‌های بیمارستانی هستند.
سوالات متداول درباره آنژیوکت
آنژیوکت چیست و چه کاربردی دارد؟
آنژیوکت وسیله‌ای یکبار مصرف است که برای تزریق دارو، سرم و فرآورده‌های خونی به ورید استفاده می‌شود و امکان تزریق ایمن و طولانی‌مدت را فراهم می‌کند.
سایزبندی آنژیوکت‌ها چگونه است؟
این محصول در سایزهای مختلف از ۱۴ تا ۲۴ تولید می‌شود و هر سایز با رنگ خاصی مشخص می‌گردد؛ مثلاً سبز (۱۸) برای استفاده عمومی و زرد (۲۴) برای کودکان.
تفاوت آنژیوکت با سرنگ چیست؟
سرنگ تنها برای تزریق یکباره کاربرد دارد، در حالی که آنژیوکت در رگ باقی می‌ماند و امکان تزریق مکرر یا اتصال به سرم را فراهم می‌کند.
مدت زمان استفاده از آنژیوکت چقدر است؟
به‌طور معمول توصیه می‌شود این محصول هر ۷۲ تا ۹۶ ساعت تعویض شود تا از خطر عفونت یا التهاب ورید جلوگیری گردد.
آیا همه بیماران می‌توانند از آنژیوکت استفاده کنند؟
بله، اما انتخاب سایز و محل مناسب کارگذاری باید توسط کادر درمان و با توجه به شرایط عمومی بیمار تعیین شود.
مهسا رضوی –
رنگ‌بندی استاندارد و سایزهای متنوع داشت. خیلی راحت تونستیم برای بیماران مختلف استفاده کنیم. بسته‌بندی هم کاملاً استریل بود.