سلامت پوست از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین بخش‌های سلامت کلی بدن است و حفظ یکپارچگی و سلامت آن، نه تنها بر سلامت جسمی بلکه بر سلامت روانی و اجتماعی بیماران تأثیر مستقیم دارد. به گفته‌ی پنل مشاوره بین‌المللی زخم پوست (ISTAP)، آسیب‌های پوستی ناشی از استفاده از چسب‌های پزشکی، که به اختصار MARSI نامیده می‌شوند، آسیب‌هایی هستند که می‌توانند کاملاً پیشگیری شوند اما متأسفانه اغلب نادیده گرفته می‌شوند. انتخاب درست نوع چسب پزشکی و پانسمان، به ویژه استفاده از محصولاتی مانند چسب لوکوپلاست که با فناوری سیلیکونی ساخته شده‌اند و مناسب پوست‌های حساس هستند، می‌تواند به طور چشمگیری از بروز این آسیب‌ها جلوگیری کند و به حفظ سلامت و یکپارچگی پوست کمک نماید.
MARSI به هر نوع آسیب پوستی مانند پارگی، تاول یا تحریک ناشی از استفاده یا برداشتن چسب‌های پزشکی اطلاق می‌شود. این آسیب‌ها می‌توانند باعث درد، عفونت و تأخیر در روند بهبودی شوند و به خصوص در بیمارانی با پوست شکننده و حساس، مانند سالمندان، نوزادان یا افرادی با بیماری‌های پوستی، شیوع بیشتری دارند.
با وجود اهمیت این موضوع، در سطح جهانی داده‌های دقیق و منسجم برای پایش و ثبت MARSI وجود ندارد و همین باعث می‌شود این آسیب‌ها دست‌کم گرفته شوند. این مسئله منجر به گزارش‌نشدن صحیح موارد و عدم توجه کافی به پیشگیری و درمان آن‌ها می‌شود. در واقع MARSI یک آسیب قابل پیشگیری است که باید به عنوان بخشی از ایمنی بیمار جدی گرفته شود.
نگاهی به تجربه‌های موفق در حوزه پیشگیری از زخم فشاری در سیستم‌های بهداشتی مثل NHS انگلستان نشان می‌دهد که ثبت دقیق داده‌ها، تحلیل علت ریشه‌ای و آموزش مستمر کادر درمان، می‌تواند به ایجاد کمپین‌های ملی مؤثر و بهبود کیفیت مراقبت منجر شود. چنین رویکردی می‌تواند برای MARSI نیز به کار گرفته شود تا این آسیب‌ها به اندازه زخم فشاری مورد توجه قرار گیرند.
برای نمونه، ایالت استرالیای جنوبی با اجرای سیاست‌های مشخص و الزام به گزارش‌دهی سریع موارد پارگی پوست از طریق سیستم یادگیری ایمنی (Safety Learning System)، توانسته کنترل بهتری بر این آسیب‌ها داشته باشد و به صورت عملی، اهمیت ثبت و پیگیری موارد MARSI را نشان داده است.
پیشگیری از MARSI نیازمند یک رویکرد جامع و دقیق است. ابتدا باید همه بیماران، حتی آن‌هایی که در ظاهر پوست سالمی دارند، تحت ارزیابی کامل قرار بگیرند. ارزیابی پوست شامل بررسی رنگ، دما، رطوبت، کشسانی، و وجود هرگونه نشانه تحریک یا آسیب است. همچنین باید سوابق پزشکی بیمار به دقت بررسی شود تا عوامل خطر درونی (مثل سن، بیماری‌های زمینه‌ای، خشکی پوست) و بیرونی (نوع چسب، محیط درمانی) شناسایی شوند.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های پیشگیری، انتخاب درست نوع پانسمان و چسب است. پانسمان و چسبی که انتخاب می‌شود باید کمترین آسیب را به پوست وارد کند. مطالعات نشان داده‌اند که چسب‌های سیلیکونی، مانند سری محصولات چسب لوکوپلاست، در مقایسه با چسب‌های آکریلیک رایج، برای پوست‌های حساس بسیار ملایم‌تر بوده و ریسک آسیب پوستی را به حداقل می‌رسانند. این چسب‌ها به آسانی قابل برداشتن هستند و هنگام جدا کردن از پوست، کمترین درد و آسیب را ایجاد می‌کنند. به همین دلیل، استفاده از چسب لوکوپلاست به ویژه در بیماران با پوست شکننده، یک انتخاب هوشمندانه و مؤثر برای پیشگیری از MARSI است.
کاربرد چسب لوکوپلاست برای جلوگیری از آسیب پوستی
ویژگی‌های چسب لوکوپلاست برای پیشگیری از MARSI:
- قابلیت نصب و برداشتن آسان بدون آسیب به پوست
- غیرسمی بودن و سازگاری با پوست حساس
- ایجاد سد محافظ در برابر اصطکاک و کشش
- فراهم کردن محیطی مناسب برای ترمیم پوست
- انعطاف‌پذیری و هماهنگی با خطوط طبیعی بدن
- مدیریت ترشحات و جلوگیری از عفونت
- قابلیت استفاده طولانی‌مدت بدون ایجاد تحریک
چسب لوکوپلاست با تکنولوژی سیلیکونی، دقیقاً این ویژگی‌ها را دارد و باعث می‌شود فرایند تعویض پانسمان بدون درد و با کمترین آسیب انجام شود. همچنین، استفاده از این نوع چسب‌ها نیاز به به‌کارگیری مواد جداکننده چسب را حذف کرده و این موضوع هزینه‌های مراقبتی را کاهش می‌دهد.
علاوه بر انتخاب پانسمان و چسب مناسب، مراقبت‌های روزمره نیز اهمیت فراوان دارد:
- مرطوب‌سازی منظم پوست
- جلوگیری از شست‌وشوی مکرر و شدید پوست
- استفاده از شوینده‌های ملایم و با pH متعادل
- جلوگیری از تحریکات محیطی و تماس با عوامل آسیب‌رسان
افزایش آگاهی بیماران و آموزش آن‌ها درباره اهمیت سلامت پوست، خود یکی از عوامل کلیدی در پیشگیری از آسیب‌های پوستی است.
با توجه به اثرات قابل توجه MARSI بر کیفیت زندگی بیماران و بار اضافی بر سیستم‌های درمانی، این آسیب باید جدی گرفته شود. پذیرش MARSI به عنوان یک آسیب قابل پیشگیری، ثبت منظم داده‌ها، آموزش مداوم کادر درمان و استفاده از ابزارهای پیشرفته و ملایم مانند چسب لوکوپلاست، پایه‌های اصلی حرکت به سمت کاهش این آسیب‌ها هستند.
کاربرد چسب لوکوپلاست برای جلوگیری از آسیب پوستی
در نهایت، پیشگیری از MARSI نیازمند همکاری همه‌جانبه کادر درمان، بیماران و نظام‌های بهداشتی است. با شناسایی درست عوامل خطر، انتخاب درست پانسمان‌ها و مراقبت‌های هدفمند، می‌توانیم به طور قابل توجهی از بروز این آسیب‌ها جلوگیری کنیم و کیفیت زندگی بیماران را حفظ نماییم.
منبع خبر: woundsinternational